Scheldpartijen en bedreigingen, of zelfs slaan, spugen en schoppen. Een toenemend aantal zorgmedewerkers in ziekenhuizen krijgt ermee te maken. ‘Met name door de coronacrisis zien we meer agressie en geweld’, zegt Aart Leegwater, coördinator Agressie- en Geweldsbeleid in het Erasmus MC. Samen met collega’s besloot hij daarom een online klinische les te ontwikkelen.
Het Erasmus MC voert sinds 2018 een actief agressie- en geweldsbeleid. Inmiddels werken ongeveer 15.000 zorgmedewerkers bij het Erasmus MC. ‘Om hen allemaal efficiënt te bereiken, bieden we sinds dit voorjaar een online klinische les aan. Hierin komen de basiszaken zoals preventie en procedures aan bod. De les is verplicht voor alle medewerkers die met patiënten en bezoekers te maken hebben.’
Online klinische les
De online klinische les bestaat uit een presentatie met een voice-over en professionele video’s met acteurs. ‘Die video’s houden de aandacht beter vast en zorgen ervoor dat medewerkers onthouden wat ze geleerd hebben. In 20 minuten leren zorgmedewerkers over de verschillende soorten agressie en geweld, waarom deze plaatsvinden en welke gevolgen ze kunnen hebben. We gaan in op de procedure: wat doe je als je met (non)-verbale agressie of fysiek geweld wordt geconfronteerd? En we hebben het over preventie. Zo is het belangrijk dat je als zorgverlener altijd dichter bij de deur bent dan de patiënt en je weet wanneer je een collega inschakelt.’
Ook gaat de klinische les dieper in op het kaartensysteem van het Erasmus MC. Misdraagt een patiënt of bezoeker zich? Dan krijgt hij een gele of rode kaart. ‘Een gele kaart is voorwaardelijk, een rode onvoorwaardelijk. In dat laatste geval geldt een betredingsverbod. Tijdens de online klinische les leren medewerkers wat ze moeten doen als er een patiënt wordt opgenomen met een van die kaarten. Afhankelijk van de situatie moeten zij in zo’n geval de beveiliging bellen of een collega vragen om stand-by te staan. Tenslotte behandelt de klinische les het doen van aangifte, vormen van nazorg en de rol van de beveiliging.’
Streven naar een cultuurverandering
Of de online klinische les ook effect heeft? Leegwater denkt van wel. ‘We zien een stijging in het aantal meldingen. De oorzaak van die stijging is natuurlijk lastig vast te stellen, maar collega’s geven wel aan dat ze weten hoe ze moeten handelen. Om dit vast te houden, hebben we ook zakkaarten ontwikkeld. Deze bieden een geheugensteuntje voor de handelingsmogelijkheden in een specifieke situatie.’
Verder publiceert Leegwater vaak interne berichten over het agressie- en geweldsbeleid, besteden leidinggevenden extra aandacht aan het onderwerp en wordt voor een goede opvolging van meldingen gezorgd. ‘Met zo’n brede aanpak werken we toe naar een cultuurverandering. Personeel moet het niet meer normaal vinden dat ze uitgescholden worden en duidelijk hun grenzen aan kunnen geven.’
Meer informatie
Vanuit panels binnen het Erasmus MC klinken veel positieve geluiden over de klinische les. Die geluiden zijn inmiddels ook te horen in andere ziekenhuizen. Leegwater denkt graag mee over het toepassen van een klinische les. Meer informatie? Neem dan contact op met k.leegwater@erasmusmc.nl.
