Onlangs zijn de cao-partijen een nieuwe cao Ziekenhuizen 2023-2025 overeengekomen. Een belangrijke verandering is de wijziging in artikel 3.2 die de verplichtingen van werkgevers beschrijft. In artikel 3.2.7 is opgenomen dat als de werknemer daarom verzoekt, de werkgever ondersteuning moet bieden bij het doen van aangifte bij vormen van agressie of ongewenst gedrag door derden. Deze wijziging is ook opgenomen in de cao UMC’s (artikel 9.9)
Belang van werkgeversbetrokkenheid bij aangifte
Veiligezorg erkent de belangrijke rol die werkgevers spelen bij de ondersteuning van medewerkers wanneer zij besluiten om aangifte te doen. Als werkgever ben je verantwoordelijk voor de veiligheid van de werknemers en daarmee ook voor de reactie op agressie en geweld. Vaak weerhoudt de vrees voor privacyschending medewerkers ervan om aangifte te doen. Bezorgdheid dat verdachten toegang krijgen tot aangiftegegevens, inclusief naam en adres, schrikt af.
Verschillende opties voor aangifte en bescherming van gegevens
Gelukkig zijn er verschillende opties voor het doen van aangifte en kunnen medewerkers op verschillende manieren ervoor kiezen om hun gegevens te beschermen. Zo kun je aangifte doen onder domicilie van het ziekenhuis, waarbij het ziekenhuisadres gebruikt wordt. Ook kunnen werkgevers aangifte doen namens de medewerker en in sommige gevallen kan dit zelfs onder nummer, anoniem dus.
Vermeld echter altijd dat het om agressie of geweld tegen een medewerker met een publieke taak gaat, en verzoek om gebruik van de code Veilige Publieke Taak (VPT). De aangifte krijgt dan prioriteit bij politie en Openbaar Ministerie en kan leiden tot een hogere straf voor de dader. Hierover zijn tussen politie en Openbaar Ministerie de Eenduidige Landelijke Afspraken (ELA) gemaakt. Daarnaast moet voor de aangifte altijd het adres van de organisatie (domicilieadres) worden gebruikt en nooit het privéadres van de medewerker, zodat alle correspondentie gaat naar het opgegeven domicilieadres en het feitelijke adres van de medewerker niet in de aangifte is opgenomen.
Aangifte doen door de werkgever
Iedereen die op de hoogte is van een strafbaar feit kan daarvan aangifte doen. Dat betekent dat je als werkgever dus aangifte kunt doen namens het slachtoffer (de werknemer). Zo ontzorg je het slachtoffer. Daarvoor is een schriftelijke en ondertekende getuigenverklaring van het slachtoffer nodig. Hiermee kun je als werkgever naar de politie om vervolgens namens het slachtoffer de aangifte te doen. Deze verklaring kan op naam of (deels) anoniem. De werknemer hoeft niet mee om aangifte te doen bij de politie. In de schriftelijk verklaring is het mogelijk om een personeelsnummer op te nemen in plaats van de voor- en achternaam van de werknemer.
Wat we in de praktijk zien is dat het handig is om binnen de organisatie een contactpersoon aan te stellen voor de politie die op de hoogte is van de afspraken tussen politie, justitie en de organisatie. Het is daarbij ook verstandig om vooraf contact te hebben met de politie. Binnen iedere politieregio is een coördinator Veilige Publieke Taak aangesteld. Daarnaast kan een wijkagent ook een aanspreekpunt zijn. Met deze persoon kan vooraf het incident worden voorbesproken en kunnen afspraken worden gemaakt over het doen van aangifte.
Anoniem aangifte doen en meldingen
In sommige gevallen is het mogelijk om anoniem aangifte te doen. De hulpofficier van justitie beoordeelt of dit mogelijk is. De politie draagt zorg voor de toekenning van een uniek nummer.
Als aangifte niet mogelijk is, dan kan alsnog wel een melding worden gemaakt bij de politie. Dit is om twee redenen belangrijk:
- De politie legt meldingen vast waardoor zicht ontstaat op de aard en hoeveelheid meldingen. En of er bijvoorbeeld sprake is van ‘probleemklanten’ of ‘probleemlocaties’.
- Als er meerdere meldingen zijn over een dader, dan weegt dit mee bij het bepalen van een eventuele straf. Door het doen meldingen kan een dossier opgebouwd worden.
Handige factsheets
Voor de politie is een factsheet opgesteld om aangiftes tegen publieke dienstverleners op te kunnen pakken. Deze factsheet kun je meenemen, zodat de aangifte opgenomen wordt volgens de Veilige Publieke Taak (VPT-)richtlijnen.
Lees ook eens deze factsheet over (gedeeltelijke) anonimiteit in het strafproces.
Daarnaast is het ook goed om te weten dat er contact opgenomen kan worden met Slachtofferhulp Nederland voor ondersteuning (0900-0101). In alle genoemde mogelijkheden kan Slachtofferhulp
Aanpak Veiligezorg
Benieuwd naar meer informatie over en handvatten voor aangifte doen, neem eens een kijkje op de website van Veiligezorg.
