Echografisten spelen een belangrijke rol bij het stellen van diagnoses bij hartpatiënten. Maar steeds meer echografisten hebben last van lichamelijke klachten. Het langdurig ziekteverzuim ligt aanzienlijk hoger dan bij andere specialismen. Dat komt door fysiek zwaar werk, een hoge ervaren werkdruk en een slechte houding. Hoe kan uitval door fysieke belasting voorkomen worden? Om de duurzame inzetbaarheid van echografisten te vergroten, vroeg ziekenhuis Gelderse Vallei de stimuleringspremie van de StAZ aan.

Met deze stimuleringspremie schakelde het ziekenhuis de hulp van een externe partij in vertelt Erik van Roekel, afdelingsmanager cardiologie. Dat financierden ze met de stimuleringspremie. ‘Hiermee zetten we de aandacht voor fysieke belasting weer op de kaart. En dat was broodnodig.’

Onderzoek naar fysieke belasting

Met behulp van een externe partij deed het ziekenhuis onderzoek naar de mate waarin de werkzaamheden van echografisten belastend zijn. ‘Zo kwamen we erachter dat medewerkers vaak met een scheve rug en opgetrokken schouders de echo bij patiënten uitvoerden. Ook bedienden zij het bewegingsapparaat met gespannen vingers en hun polsen in een vervormde stand. Dat verklaarde de veelvoorkomende klachten in hand, arm, nek en schouders. Daarnaast bleek uit gesprekken met medewerkers dat zij een hoge werkdruk ervaarden doordat zij ’s ochtends zeven en ’s middags zes echo’s uitvoerden.’ Daarom was het belangrijk dat het ziekenhuis aandacht besteedde aan deze problematiek en met oplossingen kwam. Want door te voorkomen dat medewerkers uitvallen, zorg je ervoor dat de werkdruk bij andere werknemers niet verder toeneemt.

Interventies om fysieke belasting en werkdruk te verlagen

Een van de eerste maatregelen die ziekenhuis Gelderse Vallei nam naar aanleiding van de inventarisatie was het terugschroeven van het aantal echo’s, vertelt Erik. ‘In die nieuwe situatie zijn er zowel in de ochtend als in de middag twee programma’s met vijf echo’s per echografist. Aan het eind van elk programma is er nog een zesde plek. Deze is bedoeld voor klinische of spoedpatiënten en wordt door twee echografisten tegelijkertijd uitgevoerd om de belasting te verlagen.’

Ook heeft het ziekenhuis de pauzetijden aangepast. ‘In plaats van één pauze per dagdeel zijn er nu twee pauzes. Dat betekent dat medewerkers om de twee echo’s 15 minuten pauze hebben. Door het terugschroeven van het aantal echo’s én het inlassen van meer rustmomenten tussen de echo’s door, hebben medewerkers meer speling en ervaren ze minder werkdruk. Dankzij deze maatregelen hebben echolaboranten nu niet alleen meer tijd voor een echo, ze hebben ook meer tijd om op hun houding te letten en hun stoel rustig in een goede stand te zetten.’

Daarnaast heeft het ziekenhuis naar aanleiding van het onderzoek ook geïnvesteerd in nieuwe materialen, vertelt Erik. ‘We hebben schuimblokken aangeschaft om de patiënt goed op de echobank te kunnen positioneren. Zo ervaren echografisten geen tegendruk meer van de patiënt. Ook zijn we aan het kijken voor een nieuwe echobank waarmee we zowel links als rechts kunnen echoën. Nu echoën we maar aan één zijde en moeten medewerkers over de patiënt heen buigen.’

Het belang van een goede houding

Naast deze interventies om de fysieke belasting en de werkdruk te verlagen, zijn we ook het gesprek met medewerkers aangegaan, vertelt Erik. ‘Zo hebben we bewustwording gecreëerd over het belang van een goede houding. Het stukje bewustwording in combinatie met de maatregelen heeft voor flink wat werkdrukverlichting voor de echografisten gezorgd. Het heeft er zelfs toe geleid dat er sinds januari 2020 geen medewerkers meer zijn met fysieke klachten door het echoën. Dat is een mooie uitkomst!’

Ook aan de slag met gezond en veilig werken?

Heeft u een goed idee om de gezondheid en veiligheid op het werk onder de aandacht te brengen? De StAZ helpt goede plannen graag op weg! Vraag de stimuleringspremie aan en geef een kickstart aan uw idee.